Tổng quan :
Ransomware là một trong những mối đe dọa nguy hiểm nhất đối với các tổ chức và cá nhân. Các cuộc tấn công ransomware có thể gây ra thiệt hại nặng nề, không chỉ về mặt tài chính mà còn ảnh hưởng đến danh tiếng và uy tín của một doanh nghiệp. Để bảo vệ an toàn thông tin và dữ liệu, ngăn chặn cuộc tấn công ransomware là điều cần thiết.
Mục lục :
I. Nguyên nhân nhiễm Ransomware
II. Loại bỏ Ransomware như thế nào khi bị nhiễm
Nội dung bài viết :
I. Nguyên nhân nhiễm Ransomware
Các cuộc tấn công ransomware có thể tạo ra lợi nhuận lớn cho các tên tội phạm mạng và cũng khá dễ thực hiện. Vì vậy, những kẻ tấn công này đã phát triển nhiều phương pháp khác nhau để triển khai mã độc này vào máy tính của người dùng. Dưới đây là một số cơ chế phổ biến nhất để triển khai ransomware:
1. Tấn công lừa đảo (Phishing):
Tấn công lừa đảo thông qua email, mạng xã hội hoặc các nền tảng khác là một trong những phương pháp phổ biến và hiệu quả nhất để triển khai mã độc ransomware. Các kẻ tấn công tạo ra các thông điệp lừa đảo với nội dung độc hại, thường giả mạo thành các tổ chức, ngân hàng, hoặc dịch vụ quen thuộc để tạo ra sự tin tưởng của người nhận. Những email hoặc thông điệp lừa đảo này thường có liên kết độc hại hoặc tệp đính kèm mà khi người dùng bấm vào, máy tính của họ sẽ bị nhiễm ransomware mà không hề hay biết. Để ngăn chặn tấn công lừa đảo, người dùng cần tập trung vào việc xác minh nguồn gốc của email và tránh bấm vào các liên kết hoặc mở tệp đính kèm từ các nguồn không rõ.
2. Tải xuống chương trình độc hại (Malicious Downloads):
Cơ chế triển khai ransomware thông qua việc tải xuống độc hại trên Internet là một trong những cách phổ biến để lây nhiễm máy tính người dùng bằng ransomware. Kẻ tấn công thường sử dụng trojan – một loại mã độc giả mạo thành phần mềm hữu ích hoặc ứng dụng khác – để lừa người dùng vào tải và cài đặt tệp độc hại. Ngoài ra, các tập lệnh độc hại có thể khai thác các lỗ hổng trong trình duyệt web để tự động tải xuống và chạy mã độc khi người dùng truy cập các trang web độc hại. Để bảo vệ khỏi tải xuống độc hại, người dùng nên luôn cập nhật các phần mềm và trình duyệt của họ, sử dụng các giải pháp bảo mật tốt, và chỉ tải xuống các tệp từ nguồn đáng tin cậy.
3. Sử dụng thông tin đăng nhập bị rò rỉ (Compromised Credentials):
Sự phát triển nhanh chóng của làm việc từ xa đã khiến nhiều công ty triển khai các giải pháp truy cập từ xa như mạng riêng ảo (VPN) và giao thức Remote Desktop Protocol (RDP). Tuy nhiên, nếu kẻ tấn công có thể thu thập được thông tin đăng nhập của người dùng cho những hệ thống này thông qua các phương thức tấn công như keyloggers, họ có thể truy cập vào mạng dưới tư cách người dùng hợp pháp và cài đặt và chạy mã độc ransomware trên máy tính doanh nghiệp. Để ngăn chặn việc sử dụng thông tin đăng nhập bị xâm nhập, các tổ chức cần thực hiện các biện pháp bảo mật mạnh như sử dụng xác thực hai yếu tố, giám sát hoạt động truy cập từ xa và thường xuyên đổi mật khẩu.
Các cuộc tấn công ransomware có thể gây hại nghiêm trọng cho cá nhân và tổ chức. Việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa nhằm ngăn chặn các cơ chế lây nhiễm tiềm ẩn này có thể mang lại lợi ích đáng kể nếu thành công trong việc ngăn chặn các cuộc tấn công ransomware trong tương lai.
II. Loại bỏ Ransomware như thế nào khi bị nhiễm
Khi bị nhiễm ransomware, loại bỏ phần mềm độc hại này là một bước quan trọng để ngăn chặn sự lan truyền và tiếp tục mã hóa dữ liệu trên hệ thống của bạn. Dưới đây là một số bước hướng dẫn cơ bản để loại bỏ ransomware khỏi thiết bị của bạn:
Lưu ý: Trước khi thực hiện bất kỳ bước nào để loại bỏ ransomware, hãy sao lưu dữ liệu quan trọng của bạn. Điều này giúp tránh mất dữ liệu khi có thể phải thực hiện các biện pháp quyết liệt và nguy hiểm để loại bỏ ransomware.
1. Isolate and Disconnect:
Ngừng kết nối hệ thống nhiễm ransomware với mạng và Internet ngay lập tức. Điều này giúp ngăn chặn ransomware khỏi lan truyền sang các hệ thống khác.
Khi phát hiện bị nhiễm ransomware hoặc có nghi ngờ về việc hệ thống bị tấn công, việc đầu tiên và quan trọng nhất là cô lập hệ thống bị nhiễm khỏi mạng và ngắt kết nối với Internet. Tắt Wi-Fi hoặc cáp mạng để cô lập hệ thống. Điều này ngăn chặn ransomware khỏi tiếp tục lây lan qua mạng và tấn công các thiết bị khác trong hệ thống.
2. Identify the Ransomware:
Cố gắng xác định chính xác loại ransomware bạn đang bị nhiễm. Điều này sẽ giúp bạn tìm kiếm các hướng dẫn cụ thể và các công cụ loại bỏ phù hợp.
Xác định chính xác loại ransomware bạn đang gặp phải là một bước quan trọng để hiểu rõ cách hoạt động và tìm cách loại bỏ nó một cách hiệu quả.
Một số dấu hiệu giúp bạn nhận biết loại ransomware gồm:
- Đọc thông báo yêu cầu tiền chuộc và lưu ý những đặc điểm đặc trưng của nó, chẳng hạn như đuôi tệp tin bị mã hóa hoặc những thông điệp đặc biệt.
- Tra cứu trên các nguồn bảo mật và diễn đàn an ninh mạng để tìm các báo cáo về các loại ransomware tương tự.
- Sử dụng các công cụ trực tuyến để phân tích một mẫu tệp tin đã bị mã hóa để xác định loại ransomware chính xác.
3. Sử dụng phần mềm diệt virus và loại bỏ malware:
Chạy một phần mềm diệt virus và phần mềm loại bỏ malware để quét và loại bỏ các tệp thực thi và mã độc hại của ransomware. Cập nhật phần mềm diệt virus trước khi quét để đảm bảo nó có thể nhận diện các biến thể mới nhất của ransomware.
Chạy một phần mềm diệt virus và phần mềm loại bỏ malware là một cách quan trọng để tìm và loại bỏ các tệp thực thi và mã độc hại của ransomware. Cập nhật phần mềm diệt virus thường xuyên để đảm bảo nó có thể nhận diện và chống lại các biến thể mới của ransomware. Nếu phần mềm diệt virus không nhận diện được loại ransomware cụ thể, hãy kiểm tra các phần mềm diệt virus khác hoặc các công cụ loại bỏ malware tương thích khác.
Một số phần mềm có thể đáp ứng được như : Sophos endpoint , Kaspersky , Bitdefender
3. Thực hiện thủ công :
Nếu phần mềm diệt virus không thể phát hiện hoặc loại bỏ ransomware, bạn có thể thử loại bỏ thủ công bằng cách tham khảo hướng dẫn cụ thể cho loại ransomware bạn bị nhiễm. Tuy nhiên, hãy cẩn thận và chỉ thực hiện nếu bạn có kiến thức về hệ thống và cách làm việc với các tệp thực thi và Registry của Windows.
Nếu bạn không có kỹ năng kỹ thuật hoặc kinh nghiệm về loại ransomware bạn đang bị nhiễm, không nên cố gắng loại bỏ thủ công một cách đơn độc. Việc thao tác không cẩn thận có thể gây tổn thương hệ thống hoặc làm cho tình hình trở nên tồi tệ hơn.
Nếu bạn muốn thử loại bỏ ransomware thủ công, hãy tìm kiếm hướng dẫn từ các trang web và diễn đàn an ninh mạng đáng tin cậy. Ngoài ra, trước khi thực hiện bất kỳ bước nào, hãy sao lưu toàn bộ dữ liệu của bạn để đảm bảo rằng bạn không mất dữ liệu quan trọng nếu xảy ra sự cố.
4. Khôi phục từ bản sao lưu:
Nếu bạn đã sao lưu dữ liệu trước khi bị nhiễm ransomware, hãy xóa hoàn toàn hệ thống bị nhiễm và khôi phục từ bản sao lưu gần nhất.
Sao lưu dữ liệu định kỳ là một biện pháp phòng ngừa quan trọng để đảm bảo rằng bạn có thể khôi phục lại dữ liệu trong trường hợp bị nhiễm ransomware hoặc gặp sự cố khác. Nếu bạn có bản sao lưu dữ liệu gần nhất trước khi bị tấn công, hãy ngừng sử dụng hệ thống bị nhiễm ngay lập tức và thực hiện các bước sau:
a. Cô lập hệ thống nhiễm: Ngắt kết nối máy tính bị nhiễm ransomware khỏi mạng và Internet để ngăn chặn việc mã hóa dữ liệu tiếp tục lan truyền.
b. Sao lưu dữ liệu mới nhất: Đảm bảo bạn đã sao lưu toàn bộ dữ liệu mới nhất của mình trước khi khôi phục lại từ bản sao lưu gần nhất.
c. Xóa hoàn toàn hệ thống nhiễm: Nếu bạn đã sao lưu đầy đủ dữ liệu, hãy xóa hoàn toàn hệ thống bị nhiễm ransomware để loại bỏ mã độc hại. Điều này có thể bao gồm định dạng lại ổ cứng hoặc sử dụng các công cụ loại bỏ đặc biệt.
d. Khôi phục từ bản sao lưu: Khi hệ thống đã được xóa sạch, khôi phục lại dữ liệu từ bản sao lưu gần nhất. Hãy chắc chắn rằng bạn sử dụng bản sao lưu đã được kiểm tra và không bị nhiễm ransomware.
Khôi phục dữ liệu bằng các công cụ giải mã: Trong một số trường hợp, các chuyên gia bảo mật đã phát triển các công cụ giải mã miễn phí hoặc thương mại cho một số loại ransomware. Hãy kiểm tra các trang web bảo mật danh tiếng để xem liệu có sẵn công cụ giải mã cho loại ransomware bạn bị nhiễm hay không.
Một số chuyên gia bảo mật và tổ chức an ninh mạng đã phát triển các công cụ giải mã miễn phí hoặc thương mại để giúp các nạn nhân phục hồi dữ liệu mà không cần trả tiền chuộc. Hãy kiểm tra các trang web và diễn đàn bảo mật danh tiếng để xem liệu có sẵn công cụ giải mã cho loại ransomware bạn bị nhiễm hay không. Nếu có, hãy làm theo hướng dẫn và sử dụng công cụ giải mã để khôi phục dữ liệu của bạn. Tuy nhiên, cũng lưu ý rằng không phải loại ransomware đều có công cụ giải mã sẵn có. Trong trường hợp này, việc sử dụng bản sao lưu đã sao lưu trước đó là giải pháp an toàn và đáng tin cậy nhất để khôi phục lại dữ liệu của bạn.